Кыргыз Республикасынын жаштарынын аң-сезимдүү жарандык катышуусун колдоо

Кыргызстандын жаштары-калктын басымдуу бөлүгү жана мамлекеттин адам капиталын өнүктүрүү программаларынын негизги катышуучусу болгон ар түрдүү жана динамикалуу социалдык топ.

2020–2030-жылдарга Жаштар саясатынын концепциясы Кыргыз Республикасынын Өкмөтүнүн ишинин программасына ылайык иштелип чыккан. Бул жаштар саясатын өнүктүрүүнүн перспективаларын жана жаштар программаларына, долбоорлорго жана жаштар бирикмелерине инвестициялоонун көрсөткүчтөрүн аныктоочу стратегиялык документ. Кыргызстандын жаштары ар тараптуу жана динамикалуу социалдык топ болуп саналат, ал калктын басымдуу бөлүгүн түзөт жана мамлекеттин адамдык капиталды өнүктүрүү программаларында негизги ролду ойнойт. Ошол эле учурда, жаштар да өз баалуулуктары жана көз караштары менен активдүү актёрлор экендигин түшүнүүсү кажет. “Жаштар Кыргызстанды изилдейт: Өткөөл мезгилде жоголдубу? 2020–2021” үй-бүлө жана коомчулук көптөгөн жаштардын жашоосунда негизги ролду ойнойт, ошондуктан үй-бүлөгө байланышкан бардык баалуулуктар жаштар үчүн абдан маанилүү. Жаштар жарандык активдүүлүктү да баалайт жана петицияларга кол коюу, волонтердук жана башка демилгелерге катышуу менен коомдук иштерге катышат.

 

Ошого карабастан, Кыргызстандын жаштары саясатка өтө салкын мамиле көрсөтүп жатышат. Жаштар саясий процесстерге дээрлик кызыкпайт. Мисалы, сурамжылоого катышкандардын жарымынан көбү (53%) саясатка таптакыр кызыкпай турганын айтышкан. Жаштардын саясатты негизинен бийлик үчүн күрөшкө байланыштыруу жагдайы менен түшүндүрсө болот. Мындан тышкары, саясий процесстер жөнүндө түшүнүктүн жетишсиздиги же толук билимдин жоктугу кайдыгерликтин деңгээлин жогорулатышы мүмкүн.

 

Жаштар саясаты жана жарандык активдүүлүк Кыргыз Республикасындагы Фридрих Эберт Фонду иштеп жаткан негизги багыттардын бири болуп эсептелет. 2022-жылы Кыргыз Республикасынын бардык аймактарынан келген жаштар арасында жаштар саясатына, жашыл экономикага жана социалдык ишкердикке байланыштуу компетенцияларды өркүндөтүүгө багытталган долбоорду ишке киргиздик. Кыргыз Республикасындагы Фридрих Эберт Фонду GIZ Кыргызстан (Германия эл аралык кызматташтык коому) жана Маданият, маалымат, спорт жана жаштар саясаты министрлиги менен биргеликте “Дилгир” жаштар лидерлик программасынын 7-айлампасын өткөрдү. Долбоордун 25 катышуучусу толук кандуу окутуу программасы менен камсыз болду. Катышуучулар Кыргыз Республикасынын таза, жашыл жана туруктуу келечегин курууда жарандык сабаттуулук, жаштарды өнүктүрүүнүн жергиликтүү стратегиялары жана жаштар сыяктуу темалар боюнча билимге жана практикалык көндүмдөргө ээ болушту.

 

10-ноябрда өлкөдө 2002-жылдан бери жыл сайын Эл аралык жаштар күнү белгиленип келет, аны Кыргыз Республикасынын Өкмөтү бекиткен. Быйыл FES Кыргызстан Жаштарды өнүктүрүү институту жана Кыргызпатенттин алдындагы “Инновация борбору” мамлекеттик мекемеси менен биргеликте “JashTech: Digital Generation–2022” жаштар форумун өткөрдү. “JashTech” билим, долбоорлор, санариптик технологиялар жана санариптик жарандык активдүүлүк жаатындагы билим, долбоор, жетишкендиктер менен алмашуу үчүн эркин, ийкемдүү форматтагы ачык аянтча болду. Жогоруда белгиленгендей, заманбап коомдо санариптик медианын орду жаштардын жашоосунда маанилүү роль ойнойт. Изилдөөгө ылайык, ар бир үчүнчү (36,3%) күнүнө эки саатка чейин, ар бир экинчи (50,8%) – 3төн 6 саатка чейин, ал эми ар бир онунчу (9,6%) –6 сааттан ашык онлайн режиминде өткөрөт. Форумдун алкагында 200дөн ашуун катышуучуга киберкоопсуздук, электрондук соода, фактыларды текшерүү, санариптик мамлекеттик кызмат көрсөтүүлөр жана башка көптөгөн тармактардын спикерлери менен бир нече панелдик талкууларга катышуу мүмкүнчүлүгү берилди. Спикерлер ийгилик окуялары, практикалык сунуштары менен бөлүштү. Мындан тышкары, катышуучулар санариптик экономиканы өнүктүрүү мүмкүнчүлүктөрүн ишкерлер, мамлекеттик органдардын өкүлдөрү жана эксперттер менен талкуулашты.

 

Youth study Kyrgyzstan: Lost in transition?

Youth study Kyrgyzstan: Lost in transition?

2020/2021 ; A study exploring values and attitudes of young people in Kyrgyzstan
Bishkek, 2022

Басылманы жүктөп алыңыз (1,2 MB PDF-File)

Фридрих-Эберт Фонду

Раззаков көч. 33/1,
Офис 2
720040 Бишкек
Кыргызстан

info.bishkek(at)fes.de

+996 312 663077
+996 312 620016
+996 312 664852

News & Activities